Jak dochodzić roszczeń za zdarzenia medyczne?
Wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych zostały utworzone na mocy nowelizacji ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. Komisje zostały utworzone, aby umożliwić pacjentom pozasądowe dochodzenie roszczeń w związku z tzw. zdarzeniami medycznymi.
W skład komisji wchodzi 16 członków – 8 przedstawicieli zawodów medycznych oraz 8 prawników. Komisje orzekają w składach 4-osobowych.
Przez zdarzenie medyczne rozumie się zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo śmierć pacjenta będącego następstwem niezgodnych z aktualna wiedzą medyczną: 1/diagnozy, jeśli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby, 2/leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego, 3/zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Postępowanie przed komisją dotyczy wyłącznie zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu, które miały miejsce po dniu wejście w życie ustawy tj. po dniu 1 stycznia 2012 r.
Wszczęcie postępowania przed komisją następuje poprzez złożenie wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego przez osobę uprawnioną. Z takim wnioskiem może wystąpić pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy w przypadku gdy dojdzie do zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo spadkobiercy pacjenta w przypadku jego śmierci będącej skutkiem zdarzenia medycznego. Termin na złożenie wniosku to 1 rok od dnia kiedy podmiot składający wniosek dowiedział się o zdarzeniu medycznym albo śmierci pacjenta w wyniku zdarzenia medycznego. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 3 lata od dnia w którym nastąpiło zdarzenie medyczne albo śmierć pacjenta w wyniku takiego zdarzenia.
Wniosek składa się na piśmie do wojewódzkiej komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych właściwej ze względu na siedzibę szpitala. Wniosek podlega opłacie w wysokości 200 zł, którą trzeba uiścić przed złożeniem wniosku. We wniosku należy obowiązkowo podać propozycję wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia. Maksymalna wysokość świadczenia – odszkodowania i zadośćuczynienia – z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta wynosi 100.000 zł w przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia oraz 300.000 zł w przypadku śmierci pacjenta. Jeżeli wniosek będzie niekompletny lub nieopłacony komisja zwróci taki wniosek podmiotowi wnoszącemu bez rozpatrzenia.
W posiedzeniu komisji może uczestniczyć nie tylko podmiot składający wniosek, ale także jego pełnomocnik, przedstawiciel kierownika podmiotu leczniczego prowadzącego szpital w którym miało dojść do zdarzenia medycznego i przedstawiciel ubezpieczyciela z którym szpital zawarł umowę ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych.
Przed wydaniem orzeczenia komisja zapoznaje się z dokumentacją medyczną dotyczącą leczenia pacjenta, wysłuchuje wnioskodawcę, jak również może wysłuchać osoby, które uczestniczyły w procesie leczenia danego pacjenta. W razie potrzeby komisja może także zasięgać opinii specjalistów albo konsultantów wojewódzkich w danej dziedzinie medycyny.
Po przeprowadzeniu postępowania komisja wydaje orzeczenie o zdarzeniu medycznym albo jego braku, wraz uzasadnieniem. Co do zasady orzeczenie takie powinno być wydane w ciągu 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem złożyć umotywowany wniosek do komisji o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Orzeczenie komisji o zdarzeniu medycznym wiąże szpital oraz ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel, a w braku ubezpieczenia szpital są zobowiązani w terminie 30 dni za pośrednictwem komisji przedstawić uprawnionemu propozycję wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia. Uprawniony ma 7 dni na złożenie za pośrednictwem komisji oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu propozycji.
W przypadku przyjęcia propozycji uprawniony składa również oświadczenie o zrzeczeniu się wszelkich roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę mogących wynikać ze zdarzeń uznanych przez komisję za zdarzenie medyczne w zakresie szkód, które ujawniły się do dnia złożenia wniosku. Z kolei w przypadku gdy przedstawiona przez ubezpieczyciela, bądź szpital propozycja nie jest dla uprawnionego satysfakcjonująca to po jej odrzuceniu ma możliwość dochodzenia swoich roszczeń bezpośrednio na drodze sądowej.